Jura
Pomiędzy Krakowem a Częstochową rozciąga się kraina Jura Krakowsko-Częstochowska, która skupia prawdziwe skarby
– cuda natury,
– przyrodnicze osobliwości,
– wspaniałe zabytki,
– rozbudzające wyobraźnię ruiny
– pozostałości burzliwej historii.
Mieszczą się one na terenach, które spośród okolicznych ziem wyróżniają się wyraźną odrębnością geologiczną i przyrodniczą, charakterystycznymi formacjami skalnymi, szczególną malowniczością krajobrazu a nawet pewnymi osobliwościami klimatycznymi.
Na tę niezwykłość regionu pracowały ery i wieki. Jurę tworzą wapienne skamieniałości sprzed 395-140 milionów lat temu. W erze mezozoicznej rozlewały się tu wody jurajskiego morza, w którym bujność pierwotnych form życia – bogactwo organicznego świata małży, gąbek czy jeżowców tworzyło – budulec dla wapiennych osadów.
Z nich to właśnie formowała się płyta Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, w której przetrwały – niby tajemnicze pieczęcie praczasu – liczne odciski skorup amonitów, urzekające dziś geometrycznym rysunkiem swych spiralnych kształtów.
Wyjątkową urodę tego skrawka ziemi kształtowały przez wieki procesy krasowe, wypłukując deszczowymi wodami w miękkim wapieniu głębokie bruzdy i wyżłobienia, podziemne jaskinie, studnie, tunele i groty, a także rzeźbiąc wraz z wiatrem wyniosłe ostańce, których bogactwo form dobrze oddają miejscowe, obrazowe określenia: bałwańce, skrzyńce, słupce, rozsypańce, łamańce czy pochylce
Jura Krakowsko-Częstochowska wznosi się około 300m nad poziomem morza w okolicach Częstochowy do ponad 500m pod Jerzmanowicami niedaleko Krakowa, zaś ku obniżeniu Górnej Warty opada stromą, stumetrową krawędzią. Ten wysoki stopień wapienny oddziela Śląsk od Małopolski i i stanowi naturalną granicę, której oczywistych zalet trudno było nie wykorzystać w celach obronnych. Nic dziwnego, że to właśnie tutaj powstał jedyny w swym rodzaju zespół średniowiecznych zamków warownych, strzegących niegdyś zachodnich rubieży Polski. Pozostały po nich na ogół romantyczne ruiny, z którymi też najczęściej utożsamia się całą tę jurajską krainę ograniczając ją w ten sposób jedynie do przepięknego zresztą Szlaku Orlich Gniazd.
Jura Krakowsko-Częstochowska ma piękną i ciekawą historię. Pierwsze ślady osadnictwa na tych terenach pochodzą jeszcze z czasów prehistorycznych. Liczne jaskinie Jury zapewniały schronienie zarówno ludziom jak i zwierzętom.
Wytrawny wędrowiec przemierzając pieszo, rowerem bądź samochodem cały jej obszar będzie nagrodzony nieoczekiwanymi darami dla oczu, serca i wyobraźni, bogatą paletą jurajskich uroków, że nigdy już potem nie zamknie całego jej bogactwa w najpiękniejszym nawet stereotypie.
